Waarom discipline binnen (familie)bedrijven de meest onderschatte waarde is voor groei

26 april 2019

26 april 2019

Familie- en DGA-bedrijven zijn per definitie ontstaan uit ondernemerschap, door kansen te zien en te pakken en vanuit doorzettingsvermogen. De meeste ondernemers hebben tegenslagen gekend maar hebben desalniettemin doorgezet, de koers verlegd of gewoon keihard gewerkt om hun droom te realiseren. Je zou dus kunnen zeggen dat discipline, naast ondernemerschap vanuit passie en talent, aan de basis heeft gestaan van het succes van de meeste succesvolle familiebedrijven. Maar als het bedrijf groeit, dan lijkt discipline opeens een vies woord en wordt het vaak gevoeld als een tegenwerkende (of bureaucratische) kracht. 

De vier kernelementen voor succes voor ondernemers en sporters

Dat passie, talent en discipline voorwaarden zijn voor succes weten niet alleen ondernemers, maar ook topsporters. In het boek “gouden discipline” van Mayta Braun vertellen ondernemers, topsporters en sportcoaches dat deze drie elementen in combinatie met een concreet en uitdagend doel de meest essentiële elementen zijn voor succes. Zij beschrijven dat discipline daarin het minste “sexy”, maar meest doorslaggevende element is. Geen topsporter wint zonder trainings- en voedings-schema’s, ritme en regelmaat. Ook creatieve processen zoals innovatie vallen of staan met discipline (zie Harvard Business Review: The hard truth about  innovative cultures, januari 2019). Dat laat onverlet dat passie noodzakelijk is om iedere dag met plezier naar je werk te gaan en dat in een wereld van verandering (nieuw) talent en een externe oriëntatie voorwaarden zijn voor continuïteit.

Is purpose denken de holy grail?

De laatste jaren is het “purpose-denken” in steeds meer bedrijven doorgevoerd. Harde doelstellingen worden aangevuld of vervangen door zingevende doelstellingen, waardoor medewerkers en klanten meer binding krijgen met het bedrijf en medewerkers vanuit intrinsieke motivatie eigenaarschap nemen en waarde creëren. Voor veel familiebedrijven is dit soms behoorlijk spannend: aan de ene kant verlangen zij meer eigenaarschap en ondernemerschap van hun medewerkers, maar aan de andere kant willen ze als familie toch graag de lijnen blijven uitzetten en leidend blijven. Ik geloof dat het hebben van een echte, authentieke en niet-marketing gedreven purpose zeer waardevol is, zeker als de purpose gekoppeld is aan het oorspronkelijke DNA van het bedrijf en haar oprichters. Het kan familie, directie en medewerkers vleugels geven voor verdere groei en bloei.

Waarom dan toch ook aandacht voor discipline?

Veel directies van familiebedrijven willen voor zichzelf de vrijheid van handelen, de mogelijkheid om te (blijven) ondernemen en zijn vaak allergisch voor kaders en structuur. Ze willen niet gehinderd worden door anderen en dragen dit ook uit in de organisatie. Ze hebben vaak meer geloof in passie en purpose dan in structuur en discipline, hoewel ze vaak vergeten dat juist de discipline van de oprichter een belangrijke pijler is geweest voor het succes. Tegelijkertijd begrijpen ze dat bijvoorbeeld topsporters zonder de discipline van trainings- en voedingsschema’s nooit succesvol zullen worden en begrijpen ze ook rationeel dat bedrijven die groeien structuur nodig hebben. De uitdaging voor ondernemende organisaties is daarom om het denken van purpose óf discipline te veranderen in purpose én discipline.

Mijn ervaring is dat zelfs in innovatieve omgevingen (zoals marketing en business development) het plezier en de drive van medewerkers sterk toeneemt als ze ervaren dat er juist door discipline meer innovaties succesvol gelanceerd worden. En dat veel medewerkers en hun leidinggevenden het fijn vinden als er ritme en regelmaat in de organisatie is, dat de vergaderingen tot concrete acties en besluiten leiden en dat de kaders helder zijn. Je zou zelfs kunnen zeggen dat vooral middelmatige organisaties structuur en discipline uit de weg gaan, omdat ze hiermee verborgen kunnen houden dat ze maar wat aan rommelen.

De uitdaging bij veel bedrijven is wel hoe je discipline en structuur op een positieve opbouwende manier kan implementeren. Daarbij is voorbeeldgedrag vanuit de directie een voorwaarde voor succes. Als we weten dat juist aan de top en bij de familie de allergie voor structuur groot is, dan ligt hier de uitdaging. Daar zijn verschillende oplossingen voor te vinden, waarbij het belangrijkste is dat de hele organisatie gaat ervaren wat de positieve effecten zijn. Ook hier is de parallel met sport snel gemaakt: Het is veel leuker om in een elftal te zitten wat wint door zich aan de afspraken te houden dan te verliezen doordat iedereen doet wat hij/zelf zelf leuk vindt. Discipline kan dus louterend en versnellend werken en, in combinatie met een helder doel, talent en een passie of echte purpose, leiden tot werkelijke en duurzame bloei van de onderneming in een wereld in verandering.

Meer weten over dit onderwerp?

Neem contact op met Bas van Eekelen, partner bij Gwynt.

b.vaneekelen@gwynt.eu
+31(0)6 119 206 89