25 oktober 2018

Categorieën: Artikel, Familiebedrijven

Innovatie is geen makkelijk proces, zeker niet voor soms wat gesloten familiebedrijven. Léon Peters en Dirk Harm Eijssen, partners bij adviesbureau Gwynt nemen hen daarom graag mee op safari: inspiratie opdoen in de keuken van een ander bedrijf.

Zien hoe verandering in de praktijk werkt is leerzaam, geeft verdieping, inspiratie, inzicht en energie. Vooral als het geen marketingverhaal is. ‘We willen weten hoe het echt is gegaan, inclusief het klappen van de zweep,’ zegt Léon Peters. Als hij of zijn collega Dirk Harm Eijssen een familiebedrijf heeft laten zien dat verandering noodzakelijk is (zie ook het vorige artikel ‘Een nieuwe generatie maakt verandering urgent’, nemen ze het managementteam graag mee op een bedrijfssafari. ‘We kiezen vooraf een aantal thema’s die voor de toekomstige strategie van het bedrijf belangrijk zijn en bezoeken bedrijven die hierop aansluiten.’

Multidisciplinair werken

Na afloop van de safari kijken ze samen met het managementteam hoe de vertaling naar het eigen bedrijf gemaakt kan worden. Ze formuleren een gemeenschappelijke toekomstvisie en vertalen die naar een strategie. ‘Daar betrekken we dan meer medewerkers bij, hoe groter het draagvlak, des te groter de kans op daadwerkelijke implementatie van nieuwe ideeën,’ zegt Léon Peters. Want innovatie vereist multidisciplinair werken: contact tussen alle afdelingen, sales, marketing, engineering, productontwikkeling en samenwerking met partijen van buiten. Best moeilijk voor de vaak wat gesloten familiebedrijven. ‘Maar alleen zo kun je nieuwe producenten of diensten ontwikkelen waarmee je in de veranderende tijd kunt bloeien en de concurrentie voorblijft,’ stelt Dirk Harm.

Brutale apen

Voor innovatie is een ondernemende, veranderingsgerichte cultuur essentieel. Léon Peters: ‘Een eerste of tweede generatie ondernemers wil nog wel eens zeggen: ‘dit is niet wie we zijn’ of ‘zo doen we dat hier niet.’ Ik geloof daarom dat de nieuwe generatie de kans moet benutten om meer andersdenkenden binnen de organisatie te halen. Om in termen van de safari te spreken: een aantal brutale apen zal de groep goed doen. Een directeur die niet afkomstig is uit de familie kan bijvoorbeeld helpen om de cultuur open te breken, talenten zichtbaar te maken en een kritische massa te creëren.’

Hij is bovendien groot voorstander om radicale innovaties apart te zetten van de rest van het bedrijf, of zoals onlangs een bedrijf in de foodsector deed: de innovatie organiseren op een andere locatie. ‘Ze zochten op die plek samenwerking met externen uit de foodindustrie, hippe koks en voedseltechnologen. Er kwam een golf ideeën uit voort. Het is gedurfd om ver van de moederschoot aan ideeën te gaan werken en werkt heel goed.’

Workshops

Om de potentie van de medewerkers in het bedrijf duidelijk te maken, laat Dirk Harm de directie graag op een andere manier naar hen kijken. ‘We organiseren workshops met de verschillende afdelingen, zetten iedereen bij elkaar in een ruimte. Het uitnodigen en serieus nemen van (jonge) medewerkers leidt vaak tot nieuwe ideeën, dat werkt heel motiverend.’ Onze ervaring is dat er vaak onbenut potentieel in de organisatie zit. Soms blijkt echter dat er op kritieke posities medewerkers vervangen moeten worden omdat ze niet meer mee kunnen komen in deze snel veranderende tijd. ‘Dat is pijnlijk, maar om als bedrijf te overleven, moet je soms dit soort moeilijke beslissen nemen,’ meent Léon.

Geen trucje

Familiebedrijven zijn vaak wars van processen en procedures. En toch is het de moeite waard om het proces van innoveren goed in te richten en vast te leggen. ‘Als het proces van innoveren goed ondersteund wordt door effectief verandermanagement, groeit daarmee het structureel verandervermogen van de organisatie,’ zegt Léon.

Tips ter overweging

  • Bedenk dat innovatie tijd mag kosten, mag leiden tot fouten of tot een totaal andere uitkomst
  • Richt een speciale afdeling in voor innovatie, of verplaats het helemaal buiten het bedrijf
  • Innovatie ontstaat niet in een standaardomgeving. Koop andere bureaustoelen, een tafelvoetbal en een speaker om snelle beats door het gebouw te laten knallen.
  • Directieve leiders gaan niet goed samen met innovatie, geef medewerkers meer eigenaarschap en neem ze mee in je dromen en ideeën.

Auteur: Miloe van Beek, freelance journalist voor o.a. Het Financieele Dagblad en Sprout

Deel Dit Verhaal, Kies Je Platform!